در مرحله اول یک مدل سازی می کنم از این قرار که فرق بین گشتاور و توان رو معلوم کنم: اون مقدار نیرویی رو که موتور برای ادامه حرکت داره صرف می کنه رو با توان موتور(همونی که اسب بخاره) و اون مقدار نیرویی که موتور برای شتاب دادن به ماشین صرف می کنه رو گشتاور(معمولا با نیوتن-متر) نام گذاری می کنم.{می دونم که این دو با یک ضریب به هم تبدیل می شن ولی بین اونی که تعادل دینامیکی و اونی که داره شتاب می ده فرق قایل بشید}
اون نمودار هایی که توان و گشتاور بر حسب دور موتور هست رو هم به این ترتیب تغییر می دم: نمودار حد اکثر گشتاور و توان بر حسب دور موتور. یعنی که در یک دور موتور خاص با صرف بیشترین مقدار انرژی(تخته گاز) می توان به منحنی نمودار رسید. اگر هم کمتر گاز بدهیم در دور موتوری که هستیم به طور عمودی از نمودار میایم پایین و یه جایی اون وسط ها نقطه عملکرد موتوره(البته مهم هم نیست). از الان هر جایی مثال زدم دارم تخته گاز میرم.
بررسی توان موتور:
یه ماشین را در نظر بگیرید که بار روی موتوره و با سرعت ثابت داره میره. این بار می تونه drag هوا باشه، اصطکاک غلتشی باشه یا(بهترین حالت برای تصور آن) حرکت در سر بالایی باشد. برای پراید مثلا حداکثر گشتاور روی 4000 تا است یعنی بیشترین سرعتی که می توان با آن در سر بالایی رفت(تخته گاز و بار روی موتور) روی دور همان دور است. اگه با دنده کمتر بریم دور میره بالاتر، توان تولید شده کم میشه و سرعت شروع به افت می کنه، اگه هم با دنده بیشتر بریم دور افت میکنه و توان هم هم سرعت دوباره افت می کنه(تقریبا دنده مرده).
بررسی گشتاور موتور:
یه ماشین دیگه رو در نظر بگیرید که می خواد شتاب بگیره(حالا از هر سرعتی که هست). بار روی موتور کاملا مشهوده که افزایش سرعت خود ماشین(جرم زیاد) عمده ترین مصرف کننده انرژی اینجا است. بازم برای پراید مثلا حداکثر گشتاور روی 2500 هست باید دنده رو طوری داد که دور موتور با توجه به سرعت توی همون محدوده بمونه تا بیشترین شتاب خودرو حاصل بشه. حالا یکی تا 6000 پر میکنه از 4500 به بعد دیگه اون شتابی که تو دور 3000 داشت نداره ولی نه اینکه شتاب نداره، اگه زود تر بره دنده بعدی می تونه شتاب بیشتری از ماشین بگیره.
از این رو هر ماشینی که سوار میشی باید حداقل بیشترین گشتاورشو بدونی توی کدوم دوره تا بهتر دنده رو عوض کنی. از دورهای 5000 به بعد چون زمان intake خیلی کم میشه و هوا یک سیال اینرسی دار است توان شروع به افت میکند(علی رغم اینکه باید بیشتر می شد) زیرا هوای کافی وارد سیلندر نمی شود و بهتر است از این دور ها دوری کرد.